គ្រុនញាក់គ្រុនញ័រ
(សៀមរាប)៖ អែម លៀម អាយុ ៦៣ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើត និងរស់នៅភូមិត្រាច ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ លៀម មានឪពុកឈ្មោះ អែម និងម្ដាយឈ្មោះ សៀង រ៉េម ជាកសិករ។ នៅឆ្នាំ១៩៧០ បន្ទាប់ពីមានរដ្ឋប្រហារនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រជាជនក្នុងភូមិរបស់លៀម បានទៅរស់នៅក្នុងវត្ត ដើម្បីគេចពីការទម្លាក់គ្រាប់បែក។ នៅទីនោះ លៀម ធ្វើស្រែចម្ការ,...
បបរលាយជាមួយត្រកួន
(សៀមរាប)៖ មាំ តឹម ភេទស្រី មានអាយុ ៥២ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើត និងសព្វថ្ងៃរស់នៅភូមិព្រំកុដ្ឋ ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ តឹម មានឪពុកឈ្មោះ ប៉ិ មាំ និងម្ដាយឈ្មោះ ចាត ដែលប្រកបរបរជាកសិករ។ នៅឆ្នាំ១៩៧០ បន្ទាប់ពីមានរដ្ឋប្រហារនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ឪពុកម្ដាយតឹម បាននាំគាត់ចាកចេញពីភូមិកំណើត ដើម្បីគេចពីការទម្លាក់គ្រាប់បែក។ នៅឆ្នាំ១៩៧៥ របបខ្មែរក្រហមបានឡើងកាន់អំណាច។...
យំដោយសារបាត់ស្លាបព្រា
(សៀមរាប)៖ ភោក កាយ ភេទស្រី មានអាយុ ៥៩ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើត និងបច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិត្រាច ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ កាយ មានឪពុកឈ្មោះ យ៉ត ភោក និងម្ដាយឈ្មោះ ប៊ុន កន។ នៅរបប លន់ នល់ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ គ្រួសារកាយ បានរត់ចេញពីភូមិកំណើតទៅនៅភូមិវាលធំ...
ប្តីឈឺស្លាប់នៅរបបខ្មែរក្រហម
(សៀមរាប)៖ សេម ហូ ភេទស្រី មានអាយុ ៧៥ឆ្នាំ។ ហូ មានស្រុកកំណើត និងបច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិត្រាច ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ហូ មានឪពុកឈ្មោះ ប្រាក់ សេម និងម្ដាយឈ្មោះ បុញ្ញ ឃូ។ ហូ មានប្តីឈ្មោះ ញោ ប្រាក់ និងមានកូនប្រាំមួយនាក់ ក្នុងនោះស្រីបីនាក់។...
ប្អូនខ្ញុំត្រូវខ្មែរក្រហមចាប់ផ្សឹក
(សៀមរាប)៖ ដឹប រ៉ូន ភេទស្រី មានអាយុ ៥៧ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើត និងបច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិត្រាច ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ រ៉ូន មានឪពុកឈ្មោះ វឹង ដឹប និងម្ដាយឈ្មោះ ហ៊ីង អែម។ រ៉ូន មានប្តីឈ្មោះ បូល នាន់ និងមានកូនប្រាំបីនាក់ ក្នុងនោះស្រីបីនាក់។ នៅឆ្នាំ១៩៧០...
កងសេដ្ឋកិច្ចនៅរបបខ្មែរក្រហម
(សៀមរាប)៖ កើតនៅឆ្នាំ១៩៥៩ ប៉ុក ក្រើន ភេទប្រុស អាយុ ៧១ឆ្នាំ មានទីកន្លែងកំណើត និងរស់នៅភូមិក្រពើ ឃុំបល្ល័ង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ក្រើន មានឪពុកឈ្មោះ ប៉ុយ ប៉ុក និងម្ដាយឈ្មោះ ប៉ិ ឡាន។ ក្រើន មានប្រពន្ធឈ្មោះ ចេត និងមានកូនប្រាំបួននាក់ ក្នុងនោះស្រីប្រាំបីនាក់។ ដោយសារបញ្ហាជីវភាព...
ឆ្លងកាត់ទុក្ខលំបាកជាច្រើន
(សៀមរាប)៖ កើតនៅឆ្នាំ១៩៥៤ ទឹម ហាន ភេទស្រី មានអាយុ ៦៦ឆ្នាំ។ ហាន រស់នៅភូមព្រំកុដ្ឋ ឃុំបល្ល័ង ស្រុកបា្រសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ នៅរបបខ្មែរក្រហម ហាន ត្រូវធ្វើការហួសកម្លាំង និងហូបចុកមិនគ្រប់គ្រាន់ នៅក្នុងសហករណ៍។ ហាន ក៏ដូចប្រជាជនខ្មែរឯទៀត ត្រូវរស់នៅ និងឆ្លងកាត់ទុក្ខលំបាកជាច្រើននារបបនោះ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់សុខភាពរាងកាយមកទល់សព្វថ្ងៃ។ ហាន និយាយថា ការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម...
អង្គការចោទថាខ្ញុំខ្ជិល
(សៀមរាប) ៖ លឹម វី អាយុ ៧៦ឆ្នំា រស់នៅក្នុងភូមិរំដេង ឃុំខ្នារពោធិ៍ ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប។ វីបានរៀបរាប់ទំាងទុក្ខវេទនានាសម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរផងដែរថាថា នៅរាល់ពេលដែលមានការទម្លាក់គ្រាប់បែក ប្រជាជននំាគ្នារត់គេចដើម្បីហ៊ុយប្រឡាក់ខោអាវ និងពួនសម្ងំំងំដើម្បីឲ្យរួចជីវិត ប៉ុន្តែផ្លូវថ្នល់ ផ្ទះសម្បែង សាលារៀនបានបាក់បែកគ្មានសល់។ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម វី បានប្រាប់ថា គាត់ធ្វើដំណើរតាមរយៈរទេះគោបានចល័តទៅជាច្រើនកន្លែងដូចជាទៅកំពង់ភ្លុក ត្រៅកុដ្ឋ ធ្វើដំណើរតាមរយៈរទេះគោ។ គ្រានោះ បើទោះបីជាខំបររទេះគោហត់យ៉ាងណាក្តីក៏គាត់មិនមានហ៊ានប្រកែក...
ម្តាយខ្ញុំស្រក់ទឹកភ្នែក ក្រោយដឹងថា ខ្ញុំបានស្នើដាក់ច្បាប់អង្គការ
(សៀមរាប) ៖ សូរ សម្បូរ អាយុ ៦៩ឆ្នំា រស់នៅភូមិក្រសាទុំ ឃុំដំដែក ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប។ នៅក្នុងកាលពីសង្គមចាស់ សម្បូរ បានរៀនចប់ត្រឹមថ្នាក់ទី១២ និងបានធ្វើជាគ្រូបង្រៀនដល់ក្មេងៗ ហើយបានក្លាយខ្លួនជាគណៈអប់រំបង្រៀនក្មេងៗដោយស្ម័គ្រចិត្តនៅតាមវាលស្រែ និងក្រោមដើមឈើជាដើម។ នាសម័យខ្មែរក្រហម សម្បូរ ត្រូវបានជម្លៀសពីស្រុកកំណើតទៅត្រពំាងកោះ ស្រុកអង្គុញ។ សម្បូរបានបន្តថា ឪពុកម្តាយរបស់គាត់មិនត្រូវបានជម្លៀសទេ ពោលគឺនៅផ្ទះជាសហករណ៍ ប៉ុន្តែបងប្អូនរបស់ សម្បូរ...
ស្រឡាញ់ចប និង បង្គីខ្លាំងណាស់
(សៀមរាប) ៖ ឈឺន ហឿយ មានអាយុ៦៣ឆ្នាំ រស់នៅឯភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ ហឿយ មានអាយុ១៥ឆ្នាំ និងបានធ្វើការនៅក្នុងកងទ័ពចល័ត។ ការហូបចុកវិញគឺពេលខ្លះមានអាហារ និងពេលខ្លះមិនមានអាហារគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បរិភោគនោះទេ។ នៅពេល ហឿយ ឃ្លានម្តងៗ គាត់បានយកកំពីងចេកមកបរិភោគដើម្បីបំពេញក្រពះ។ សម្រាប់ការងារពលកម្ម ហឿយ ត្រូវរែកដីដើម្បីលើកទំនប់ដែលសព្វថ្ងៃស្គាល់ថាទំនប់ក្រពើប្រាំ។ ទាហានខ្មែរក្រហមបានវាស់ដីឲ្យម្នាក់៣ម៉ែត្រ៤ជ្រុងក្នុងមួយថ្ងៃ។ បើសិនជានរណាម្នាក់មិនរែកដីអស់ នឹងមិនត្រូវបានសម្រាកនោះទេ។...
ជីវិតរបស់ សួន សិ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
(សៀមរាប) ៖ សួន សិ មានអាយុ៦១ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងភូមិតាត្រាវ ឃុំកន្ទ្រាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ សិ មានបងប្អូនទាំងអស់ប្រាំបីនាក់ ប៉ុន្ដែបួននាក់ត្រូវបានបាត់ជីវិត។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ សិ និងសមាជិកគ្រួសារផ្សេងទៀតបានជម្លៀសចេញទៅ តំបន់ភ្នំគូលែនព្រោះមានការទម្លាក់គ្រាប់បែកច្រើនពេក។ សិ បានរៀបរាប់ថា ប្រជាជនមួយចំនួនបានស្លាប់និងរបួសដោយសារតែរត់គេចពីគ្រាប់ផ្លោងមិនទាន់។ សិ ជាប្រជានជនចាស់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ គាត់ ត្រូវបានអង្គការចាត់ឲ្យទៅនៅក្នុងកងនារីនៅឯស្រុកដំដែក។ ការងាររបស់ សិ...
ភាពអត់ឃ្លានគឺជាការចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបាន
(សៀមរាប) ៖ ពេលដែលខ្មែរក្រហមបានចូលមកកាន់អំណាច ឡោម លឹម មានអាយុ១៨ឆ្នាំ។ លឹម មានភាពលំបាកខ្លាំងចាប់តាំងពីមុនពេលខ្មែរក្រហមបានវាយចូលទីក្រុងភ្នំពេញទៀត។ ដោយសារតែមានសង្គ្រាមនៅក្នុងស្រុកជីវភាពរបស់ លឹម ត្រូវទទួលរងការប៉ះទង្គិចខ្លាំង ។ ខ្មែរក្រហមបានប្រើឲ្យលើកដីនៅក្នុងការដ្ឋានដោយធ្វើការគ្មានពេលឈប់សម្រាក។ នៅម៉ោង៦ព្រឹក លឹម ចាប់ផ្ដើមធ្វើការរហូតដល់ម៉ោង១១ថ្ងៃ ហើយបន្តរហូតទៅដល់ម៉ោង៥ល្ងាច។ ការងារលើកដី គឺខ្មែរក្រហមបានវាស់ជាម៉ែត្រសម្រាប់ប្រជាជនម្នាក់ៗ។ មនុស្សប្រុស និង ស្រីត្រូវរែកដី ធ្វើស្រែចម្ការ ធ្វើម្ហូប ដូចគ្នាទាំងអស់។...
ភាពអត់ឃ្លានគឺជាការចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបាន
(សៀមរាប) ៖ ស្រឹមបៀត មានអាយុ៦២ឆ្នាំ សព្វថ្ងៃរស់នៅក្នុងភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ ស្រឹម បៀត មិនបានចូលរៀននោះទេ ហើយមានមុខរបរជាអ្នកធ្វើស្រែចម្ការ។ នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ស្រឹម បៀត មានម្ដាយធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ប៉ុន្តែគាត់មិនហ៊ានប្រាប់ឲ្យនរណាដឹងនោះទេ។ ម្តាយរបស់ ស្រឹម បៀត សុខចិត្តគេងឈឺនៅក្នុងផ្ទះរហូតដល់ស្លាប់។ នៅពេលនោះ ស្រឹម បៀត មិនបាននៅជាមួយម្ដាយរបស់ខ្លួននោះទេដោយសារតែគាត់នៅក្នុងជំរំកងចល័ត។...
ភាពអត់ឃ្លានគឺជាការចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបាន
(សៀមរាប) ៖ លុំ ឡូន មានអាយុ៦២ឆ្នាំ រស់នៅឯភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ ឡូន មានបងប្អូន៣នាក់ ប៉ុន្តែម្នាក់បានស្លាប់ដោយសារតែជំងឺ។ គាត់មានកូនទាំងអស់៥នាក់ ប៉ុន្តែជាអកុសល កូនរបស់គាត់៣នាក់ទៀតត្រូវបានស្លាប់ដោយសារមេរោគរាគរូស។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ឡូនមានអាយុ៨ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយម្ដាយតែមួយគត់ពីព្រោះគាត់កំព្រាឪពុក។ ឡូន ត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រជាជនចាស់នៅពេលដែលរបបខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្ដើម ដោយសារតែគាត់រស់នៅក្នុងស្រុកវ៉ារិនតាំងពីកំណើត។ គាត់ចូលជាកងទ័ពចល័តនៅពេលគាត់មានអាយុត្រឹមតែ៩ឆ្នាំ។ នៅពេលថ្ងៃកុមារានិងកុមារីធ្វើការជុំគ្នា និងញុំាំអាហាររួមគ្នា។ នៅពេលធ្វើការចប់...
ភាពអត់ឃ្លានគឺជាការចងចាំមិនអាចបំភ្លេចបាន
(សៀមរាប) ៖ យាយ ពេជ្យ មានអាយុ៨៣ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងឃុំកន្រ្ទាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ពេជ្រ បានរៀបការតាំងពីមុនសម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។ នៅក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ មានការទម្លាក់គ្រាប់បែកដែលធ្វើឲ្យគាត់បាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិដូចជាកង់ និងម៉ូតូ។ ខ្មែរក្រហមបានវាយចូលមកក្នុងខេត្តសៀមរាបនៅឆ្នាំ១៩៧៣។ នៅពេលខ្មែរក្រហមបានចូលមកគ្រប់គ្រងភូមិ ពេជ្យមានអាយុ២៥ឆ្នាំ។ គាត់ត្រូវបានជម្លៀសទៅខេត្តកំពង់ចាមវិញដោយសារតែប្តីគាត់មានតួនាទីជាអ្នកបើកឡាននិងធ្វើឡានឲ្យទាហានខ្មែរក្រហមដែលមានឋានៈខ្ពស់។ ពេជ្រ មានប្អូនម្នាក់ដែលជាគ្រូបង្រៀន បន្ទាប់មកប្អូនរបស់ពេជ្រត្រូវបានគេយកទៅសម្លាប់។ ពេជ្រ ទទួលបានដំណឹងនេះពីអ្នកដែលបានឃើញទាហានខ្មែរក្រហមយកប្អូនគាត់ទៅសម្លាប់ផ្ទាល់។ ពេជ្រ ក៏ធ្លាប់ជួបប្រទះនឹងហេតុការណ៍ដូចជា...
បរិភោគច្រើនចាប់យកទៅសម្លាប់
(សៀមរាប) ៖ ណំ ហ៊ាប មានអាយុ៨១ឆ្នាំ រស់នៅឯភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ហ៊ាប បានជួបប្រទះជាមួយនឹងការបាញ់ផ្លោងរវាងទាហានខ្មែរក្រហមនិងទាហានរបស់លុន នល់។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ ខ្មែរក្រហមបានចូលមកកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជា ហ៊ាប មិនត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រជាជនថ្មីនោះទេព្រោះគាត់បានរស់នៅក្នុងស្រុកវ៉ារិនតាំងពីកំណើត ។ អង្គការតែងតែគម្រាមកំហែងដល់ប្រជាជនស្លូតត្រង់ដោយប្រើពាក្យថា៖ ជីករណ្ដៅនៅខាងមុខផ្ទះ ហើយយកទៅសម្លាប់នៅក្នុងរណ្ដៅនោះ។ លោកសង្ឃដែលប្រកាន់ភ្ជាប់ជាមួយនឹងព្រះធម៌ត្រូវបានចាប់យកមកផ្សឹក ហើយទៅធ្វើស្រែចម្ការដូចអ្នកដទៃទៀតដែរ។ ហ៊ាប មានតួនាទីជាអ្នកដាំបាយនៅក្នុងរោងចុងភៅរបស់អង្គការ។...
ទោះបីជាឈឺល្មមៗ ក៏មិនហ៊ានប្រាប់ដែរ ពីព្រោះខ្លាចស្លាប់
(សៀមរាប) ៖ យិន យូរ មានអាយុ៧២ឆ្នាំបច្ចុប្បន្នរស់នៅក្នុងភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ នៅពេល យិន យូរ រៀនដល់ថ្នាក់ទី៩ គាត់មានអាយុ១៨ឆ្នាំ ខណៈពេលនោះផងដែរគាត់ក៏បានបោះបង់ចោលការសិក្សា ហើយទៅធ្វើស្រែចម្ការ។ នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម យិន យូរ គ្មានអាហារបរិភោគគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។ គាត់បាននិយាយថាសម្រាប់អាហារគឺគេធ្វើបបរសម្រាប់មនុស្ស ៤០នាក់ដោយដាក់អង្ករតែប្រាំកំប៉ុង ហើយពេលខ្លះក៏បន្ថែមដូចជាព្រលិតនិងត្រកួន។ យិន...
អ្នកប្រព្រឹត្តិខុសក្រមសីលធម៌ត្រូវយកទៅកសាង
(សៀមរាប) ៖ យ៉ែម ផាត មានអាយុ៦១ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងឃុំកន្រ្ទាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ផាត បានចូលរៀននៅក្នុងសាលាបានបីខែ បន្ទាប់មកក៏មានផ្ដួលរលំរដ្ឋាភិបាលរបស់សាធារណរដ្ឋខ្មែរ។ ក្នុងមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ផាត ដើរកាប់អុសដើម្បីឲ្យឪពុករបស់ខ្លួនកូរស្ករត្នោត។ ពេលដែលខ្មែរក្រហមនិងទាហានរបស់សាធារណរដ្ឋខ្មែរមានជម្លោះ ផាតនិងគ្រួសារបានរត់ចូលទៅនៅក្នុងព្រៃបានប្រាំថ្ងៃ គ្រួសាររបស់គាត់បានឮការកោះហៅឲ្យចេញពីព្រៃវិញ។ បន្ទាប់ពីបានមករស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបវិញបានអស់រយៈពេលប្រាំថ្ងៃ ខ្មែរក្រហមបានវាយលុកកាន់កាប់ខេត្តសៀមរាបនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣។ របបអាហារក្នុងមួយថ្ងៃគឺមានតែបបរសរាវដូចទឹក។ ប្រជាជនម្នាក់អាចទទួលបានបបរដែលមានកាកតែបីស្លាបព្រាប៉ុណ្ណោះ និងអាចហូបបានតែពីរដងក្នុងមួយថ្ងៃ។ ផាត មានតួនាទីក្នុងការកាប់ទន្រ្ទានខេត្ត លើកទំនប់...
អ្នកដឹកត្រីទៅដាក់នៅកងចល័តនីមួយៗ
(សៀមរាប) ៖ ឡែម លាត មានអាយុ៧៥ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងភូមិតាត្រាវ ឃុំកន្ទ្រាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ លាត មានកូនទាំងអស់ប្រាំមួយនាក់ ប្រុសប្រាំនាក់ និងស្រីមួយនាក់។ លាត បានរៀនត្រឹមថ្នាក់ទី១០ នៅក្នុងសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម។ លាត បានសម្រចចិត្តឈប់ពីការសិក្សាដោយសារតែគាត់គ្មានសមត្ថភាពក្នុងការរកថវិកា។លាតបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០។ ខ្មែរក្រហមចាប់ផ្ដើមចូលកាន់កាប់នៅឃុំកន្រ្ទាំងក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៣និង១៩៧៤។លាត មានតួនាទីជាអ្នកដឹកត្រីទៅដាក់នៅកងចល័ត។ នៅពេលព្រឹក លាត ត្រូវជិះទៅឃ្លាំងដើម្បីយកត្រីទៅកងចល័ត ដោយក្នុងមួយថ្ងៃ លាតត្រូវដឹកត្រីឲ្យបានប្រាំបីគីឡូក្រាម។ពេលដែលលាតមានតួនាទីជាអ្នកដឹកត្រី...
បងស្លាប់ដោយសារតែគាត់ជាទាហានសក្ដិបី
(សៀមរាប) ៖ ថន ណៃ មានអាយុ ៧១ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងឃុំកន្រ្ទាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ សព្វថ្ងៃ ណៃ មានរបរជាកសិករធ្វើស្រែចម្ការ។ គាត់មិនបានទទួលការសិក្សានោះទេដោយសារតែជីវភាព។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៣ មានការទម្លាក់គ្រាប់បែកជាច្រើន ប៉ុន្ដែមិនមានការប៉ះពាល់អ្វីទៅកាន់ប្រជាជនឬទ្រព្យសម្បត្តិនោះទេ។ ចន្លោះឆ្នាំ១៩៧០និង១៩៧៥ ណៃ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាប្រជាជនចាស់ ហើយក៏បានរស់នៅក្នុងភូមិដដែលដោយមិនបានជម្លៀសទៅទីណានោះទេ។ ក្នុងមួយថ្ងៃ គាត់ត្រូវធ្វើការធ្ងន់ៗជាច្រើនដូចជាការកាប់ទន្រ្ទានខេត្តនិង ការរែកដីជាដើម។ ណៃ...
ទទួលបានបបរពីរចានក្នុងមួយថ្ងៃសម្រាប់តែមួយរស់
(សៀមរាប) ៖ ភាក់ រ៉ែត មានអាយុ៧១ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងភូមិតាត្រាវ ឃុំកន្ទ្រាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ រ៉ែត បានចូលរៀនត្រឹមថ្នាក់ទី១០ មុនពេលដែល រ៉ែត បានឈប់សិក្សាដោយសារភាពក្រខ្សត់។ បន្ទាប់ពីបញ្ឈប់ការសិក្សា រ៉ែត បានមកឃ្វាលគោដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត ។ ពេលដែលខ្មែរក្រហមបានចូលកមកាន់កាប់ខេត្តសៀមរាប ទាហានមួយចំនួនបានមកសុំមាន់ និង អង្ករ។ ទាហានខ្មែរក្រហមច្រើនចេញមកយកមាន់ និងអង្ករពីប្រជាជននៅពេលយប់។ប្រសិនបើប្រជាជននៅក្នុងភូមិរកមិនបានឲ្យទេ ទាហានខ្មែរក្រហមនឹងយកប្រជាជនទៅសម្លាប់។...
ធ្វើការនៅក្នុងក្រសួងទេសចរណ៍
(សៀមរាប) ៖ គង់ ថាត រស់នៅឯឃុំកន្ទ្រាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប ដែលខ្មែរក្រហមបានចូលមកកាន់កាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៧០។ ថាត ត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាត់ឲ្យទៅនៅក្នុងខេត្តសៀមរាបដើម្បីទៅធ្វើការនៅក្នុងក្រសួងទេសចរណ៍ បន្ទាប់ពីរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរបានដួលរលំ រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៧៧។ គាត់បាននិយាយថា ក្រសួងទេសចរណ៍មានទីតាំងនៅកន្លែងបឹងហ្គាឡូមួយនៅខាងជើងព្រះរាជដំណាក់នៅខេត្តសៀមរាប។ ទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្ដែក៏នៅតែមានទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសមួយចំនួនផងដែរ។ ថាត បានរៀបរាប់ថា នៅពេលនោះមានភ្ញៀវទេសចរណ៍មកពីប្រទេសចិន ដែលធ្វើដំណើរតាមផ្លូវអាកាសចូលមកប្រទេសកម្ពុជា។ ថាត អាចប៉ាន់ស្មានថាក្នុងមួយខែមានភ្ញៀវមកពីប្រទេសចិនយ៉ាងច្រើន៧០នាក់។ ភាគច្រើនភ្ញៀវទាំងអស់នោះមកទស្សនកិច្ចតំបន់ភូមិរបស់ប្រជាជនរស់នៅ។ រីឯទីកន្លែងទេសចរណ៍វិញត្រូវបានបិទជិតដោយហាមមិនឲ្យនរណាម្នាក់ចូលទៅក្នុងប្រាសាទបានឡើយ។ នៅឆ្នាំ១៩៧៧...
មើលថែទាំកុមារតូចៗរបស់ប្រជាជនតាំងពីព្រឹករហូតដល់ល្ងាច
(សៀមរាប) ៖ ខន រូ មានអាយុ៧១ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងភូមិតាត្រាវ ឃុំកន្ទ្រាំង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ រូបានរៀនត្រឹមថ្នាក់ទី១០បន្ទាប់មកក៏បានបោះបង់ចោលការសិក្សានៅពេលដែលរបបសង្គមរាស្រ្តនិយមត្រូវបានធ្វើរដ្ឋប្រហារ។ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវភាពគ្រួសារ រូ ត្រូវមកធ្វើស្រែចម្ការ។ រូ បានជួបប្រទះដោយផ្ទាល់ការទម្លាក់គ្រាប់បែក។ផ្ទះសម្បែងភាគច្រើនត្រូវបានឆេះខ្ទេចដោយសារការទម្លាក់គ្រាប់បែកនេះ។ រូ ជាប្រជានជនចាស់នៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម ហើយត្រូវធ្វើពលកម្មដូចគ្នានឹងប្រជាជនថ្មីដែរ។ប៉ុន្តែ ប្រជាជនចាស់ និងប្រជាជនថ្មីនៅក្នុងសហករណ៍ដែល រូ បានរស់នៅនោះមានភាពខុសគ្នាបន្តិចបន្តួច។ អង្គការចែកបាយទៅឲ្យប្រជាជនចាស់ ដោយឡែកប្រជាជនថ្មីទទួលបានតែបបររាវដូចទឹកសម្លរតែប៉ុណ្ណោះ។ប្រជាជនថ្មីជាអ្នកដែលជម្លៀសពីទីក្រុងមកតែងតែមានទ្រព្យសម្បត្តិជាប់នឹងខ្លួន។ រូបាននិយាយថាប្រជាជនថ្មីបានយកខ្សែកដើម្បីយកមកប្ដូរជាមួយនឹងគល់ចេកទៅស្ងោរទុកលាយជាមួយនឹងបបរ។ រូ...
បបរនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមអន់ជាងស្បែកជ្រូកសព្វថ្ងៃ
(សៀមរាប) ៖ ដឿម ដន មានអាយុ៥២ឆ្នាំ រស់នៅឯភូមិស្វាយជុំ ឃុំតាសោម ស្រុកអង្គរជុំ ខេត្តសៀមរាប។ ដន មានកូនទាំងអស់៣នាក់។ គាត់បានរៀនដល់ថ្នាក់ទី៩កាលនៅសម័យនោះ។ បន្ទាប់ពីរៀនចប់ថ្នា្កក់ទី៩ គាត់ក៏បានទៅរៀនមុខវិជ្ជាពេទ្យយោធាបន្តនិងចូលបម្រើការងារជាមួយយោធាអាមេរិកចន្លោះឆ្នាំ១៩៩១និង១៩៩៨។ ដនមានអាយុ៧ឆ្នាំនៅពេលដែលខ្មែរក្រហមបានកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយសារតែ ដន មានវ័យក្មេង ខ្មែរក្រហមមិនសូវប្រើឲ្យធ្វើការងារធ្ងន់នោះទេ។ ក្រៅពីរើសអាចម៍គោនិងធ្វើជី គាត់ត្រូវទៅរៀនជាមួយអង្គការ។ គាត់ត្រូវបានខ្មែរក្រហមប្រើឲ្យរើសអាចម៍គោនិងធ្វើជី។ ឪពុកម្ដាយរបស់ដឿម ដនមិនត្រូវបានជម្លៀសទៅទីណានោះទេ។ ទោះបីជាគាត់រស់នៅក្នុងភូមិតែមួយក៏ដោយ...
គេប្រើឲ្យរែកដីដោយមិនហ៊ានត្អូញត្អែរសូម្បីតែពាក្យមួយម៉ាត់
(សៀមរាប) ៖ ជិញ ហៀ មានអាយុ៦៣ឆ្នាំ រស់នៅភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ ហៀ ជាមនុស្សម្នាក់នៅក្នុងចំណោមមនុស្សដទៃទៀត ដែលបានឆ្លងកាត់សម័យរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។ ដោយសារតែទំនាស់រវាងទាហានសាធារណរដ្ឋខ្មែរ និងទាហានខ្មែរក្រហមប្រជាជនជាច្រើនត្រូវបានរងរបួសពីគ្រាប់កាំភ្លើង និងគ្រាប់ប្លោង។ នៅពេលមានការប៉ះទង្គិចម្ដងៗ ហៀ ត្រូវបានបញ្ជាឲ្យសែងអ្នករបួសដើម្បីយកមកព្យាបាល។ បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមបានកាន់កាប់ប្រទេសកម្ពុជាបានទាំងស្រុង ហៀ ត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រជាជនចាស់ ហើយគាត់ក៏មិនបានជម្លៀសទៅទីណាដែរ។ នៅក្នុងរបបនោះ ហៀ ត្រូវបានបង្ខំឲ្យរែកដីខ្លាំងពីព្រោះខ្លាចទាហានខ្មែរក្រហមចាប់យកទៅសម្លាប់។...
ហូបតែបបររាវដូចទឹក
(សៀមរាប) ៖ លេង វន់ មានអាយុ៦៧ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងភូមិប្រាសាទ ឃុំប្រាសាទ ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប។ វន់ បានចូលរៀនកាលនៅអាយុ១០ឆ្នាំ ប៉ុន្តែត្រូវបានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយសារតែសង្គ្រាមនៅក្នុងស្រុក ចាប់តាំងពីការធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅឆ្នាំ១៩៧០។ នៅពេលបញ្ចប់ការសិក្សា វន់ ក៏បានទៅធ្វើស្រែចម្ការវិញដើម្បីជួយសម្រួលជីវភាពឪពុកម្ដាយរបស់គាត់។ នៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៧០និង១៩៧៥ វន់ មិនសូវជាធូរធារប៉ុន្មាននោះទេ ដោយសារពេលនោះតំបន់មួយចំនួននៃខេត្តសៀមរាបត្រូវបានខ្មែរក្រហមកាន់កាប់។ នៅពេលនោះដែរប្រជាជនគឺចាប់ផ្ដើមរស់នៅក្នុងរបបថ្មីមួយដោយហូបអាហាររួមគ្នា និងធ្វើស្រែប្រមូលផលរួម។ វន់ បាននិយាយថា ពេលនោះគឺមិនសូវមានអាហារបរិភោគគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។...
ខ្ញុំបានឃើញខ្មែរក្រហមចាប់ប្រធានកងនារីទៅបាត់សូន្យឈឹង
(សៀមរាប) ៖ ឡឹង ជន់ អាយុ ៦៧ឆ្នំា រស់នៅក្នុងភូមិសំបាត ឃុំខ្នារពោធិ៍ ស្រុកសូទ្រនិគម ខេត្តសៀមរាប។ ជន់ មានអាយុប្រហែល១៧ឆ្នំា និងត្រូវចេញពីផ្ទះដើម្បីចូលជួរទ័ពក្នុងឆ្នំា១៩៧២។ សម័យនោះខ្មែរក្រហមតែងប្រមូលមនុស្សឲ្យចូលជួរតាមឃុំក្នុងរយៈពេលពីរអាទិត្យម្តង លុះគ្រប់ចំនួនកំណត់ខ្មែរក្រហមនឹងបញ្ចូនទៅទីតំាងជាក់លាក់មួយ។ ជន់ បានបន្តថា ការធ្វើដំណើរមានរយៈពេលយូរប្រហែលជាបួនយប់ ប៉ុន្តែមានមធ្យោបាយឡានដឹកដល់អង្គរធំ និងបន្ទាប់មកគ្រប់គ្នាត្រូវបន្តធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើង។ ជន់ បានប្រាប់ថា គាត់បន្តដំណើររហូតចាប់តំាងពីយប់ដល់ព្រឹកព្រលឹមម៉ោងប្រំា ទើបបានដំាបាយហូប រួចសម្រាកបន្តិចដល់ម៉ោងបីរសៀលដំាបាយហូប...

