នៅមុនសង្រ្គាមស៊ីវិលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ជនជាតិដើមភាគតិចព័រ និងជនជាតិដទៃទៀតរស់នៅឃុំស្រែតាំងយ៉[1]  ស្រុកភ្នំក្រវ៉ាញ តែងតែប្រារព្ធពិធីបេះផ្លែក្រវាញជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងខែអាសាឍ (ខែកក្កដា)[2]។ មុនពេលរៀបចំពិធីបេះផ្លែក្រវាញ ជនជាតិដើមភាគតិចព័របានចូលព្រៃក្រវាញអង្កេតមើល ថាតើក្រវាញបានទុំស្រុះហើយឬនៅ? បន្ទាប់មកទើបមេស្នឹង ឬដង្ខៅក្រវាញបានប្រកូកប្រកាសហៅអ្នកភូមិដែលមានបំណងចង់នៅបេះផ្លែក្រវាញឲ្យចូលរួមក្នុងពិធីបេះផ្លែក្រវាញ។ អ្នកចូលរួមពិធីបេះផ្លែក្រវាញភាគច្រើនជាជនជាតិដើមភាគតិចព័រ ជនជាតិដើមភាគតិចជង(ជងខ្នងភ្នំ) និងជនជាតិខ្មែររស់នៅក្នុងភូមិទួលគ្រួស ភូមិស្រែពាំង ភូមិអន្លង់ក្រូច ភូមិមាត់ព្រះ​ ភូមិអូរសោម និងភូមិមួយចំនួនទៀតក្នុងឃុំស្រែតាំងយ៉ ស្រុកភ្នំក្រវ៉ាញ ខេត្តពោធិ៍សាត់[3]។ បើតាមលោក ហែម ហ៊ន...

ហួន ឃីម[1] ​ត្រូវបានខ្មែរក្រហមជ្រើសរើសជាជំនួយការប្រធានកងធំឈ្មោះ ទូច លន់ (ប្រធានឃុំកំពាន់)​ ស្រុកមេមត់ តំបន់២១ ​ភូមិភាគបូព៌ា ចាប់ពីតាំងពីឆ្នាំ១៩៧២ រហូតដល់ពាក់កណ្តាលឆ្នាំ១៩៧៨។ បន្ទាប់មកគណៈឃុំកំពាន់ទាំងអស់ ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមមកពីភូមិភាគនិរតីចាប់ខ្លួន និងយកទៅសម្លាប់ដោយចោទប្រកាន់ថាជាជនក្បត់។ ហួន ឃីម បានរៀបរាប់បទពិសោធន៍ជាជំនួយការ ឃុំកំពាន់របស់ខ្លួនដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ ហួន ឃីម ភេទប្រុស អាយុ ៨០ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិរំលេច...

ចន្លោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម (១៩៧៥-១៩៧៩) អ្នកនេសាទជនជាតិថៃជាច្រើននាក់ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួនបញ្ជូនមកក្រុងកំពង់សោម នៅខណៈពេលអ្នកនេសាទជនជាតិថៃទាំងនោះចូលមកនេសាទខុសច្បាប់ក្នុងដែនសមុទ្រកម្ពុជា។ សំ សោម អតីតកងទ័ពជើងទឹកនៃរបបខ្មែរក្រហមបានរៀបរាប់ដូចខាងក្រោម៖ សំ សោម[1] អាយុ៧០​ឆ្នាំ រស់នៅខេត្តព្រះសីហនុ។  សោម មានប្រពន្ធឈ្មោះ សៀង នី អាយុ៦៩ឆ្នាំ សោម និងមានកូនប្រុស២នាក់។ សោម មានស្រុកកំណើតនៅភូមិស្រម៉ុកពន្លៃ ឃុំពន្លៃ ស្រុកព្រៃកប្បាស ខេត្តតាកែវ។ កាលពីក្មេង សោម...

ខ្ញុំឈ្មោះ រិន នៅ[1] អាយុ៦៨ឆ្នាំ និងមានស្រុកកំណើតនៅភូមិពងទឹក ឃុំសំរោង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។ សព្វថ្ងៃខ្ញុំរស់នៅភូមិជើងភ្នំ ឃុំកក់ ស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធឈ្មោះ អ៊ឹម ខន អាយុ៦៩ឆ្នាំ និងមានកូន៣នាក់ (ស្រីទាំង៣នាក់)។ ខ្ញុំមានឪពុកឈ្មោះ រិន ហុន (ស្លាប់) និងមានម្តាយឈ្មោះ ញ៉ាន ចែម...

ទាហាននិងមន្ត្រីរដ្ឋការនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ឬរបប លន់ នល់ ថតក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦០។ ទាហាននិងមន្ត្រីរដ្ឋការនៃរបប លន់ នល់ គឺជាមុខសញ្ញារបស់ ខ្មែរក្រហម។ ប្រសិនបើខ្មែរក្រហមស៊ើបដឹងពីអត្តសញ្ញាណថា នរណាម្នាក់ជាទាហាន ឬមន្ត្រីរដ្ឋការរបស់ លន់ នល់ អ្នកនោះនឹងត្រូវយកទៅសម្លាប់ ហើយការសម្លាប់ រង្គាលលើក្រុមនេះ បានកើតឡើងនៅទួលពោធិ៍ជ្រៃ ក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់។ (រូបថតក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ១៩៧៥-១៩៧៩) ប្រភព៖ ឡោះ កាសេម/បណ្ណសារមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាបន្ទាប់ពីចូលកាន់កាប់ក្រុងបាត់ដំបងនៅយប់ថ្ងៃទី១៧​ ខែមេសា...

វេន​ សុន[1] អាយុ៧១ឆ្នាំ ជនជាតិលាវកាត់ទំពួន មានស្រុកកំណើតនៅភូមិកោះម៉ាយើល ឃុំពាម​ជីមៀត ស្រុកកោះញែក ខេត្តមណ្ឌលគិរី។ ឪពុកឈ្មោះ វេន ជាជនជាតិ​លាវ និង​ម្តាយ​ឈ្មោះ ម៉ាញ់ ជនជាតិទំពួន និងមានបងប្អូនបង្កើត៥នាក់ (ស្រី២នាក់ និងប្រុស៣នាក់)។ សុន មាន​ប្រពន្ធ២នាក់៖ ប្រពន្ធទី​១ឈ្មោះ ផាយ​ ស៊ូន ជនជាតិលាវ​ (ស្លាប់២០១០) និង​មានកូន៧នាក់...

នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨ កងទ័ពកងពលលេខ៤ចំណុះឲ្យភូមិភាគបូព៌ារាប់រយនាក់ត្រូវបានកងទ័ពមជ្ឈិម​ខ្មែរក្រហមចាប់ខ្លួន និងដឹកតាមរថយន្តធំៗពីព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមមកដាក់នៅមន្ទីរសន្តិសុខស្រុកមេមត់។ បន្ទាប់មកកងទ័ពភូមិភាគបូព៌ាទាំងនោះត្រូវបានកងទ័ពមជ្ឈិមខ្មែរក្រហមសម្លាប់ទម្លាក់ក្នុងរណ្តៅគ្រាប់បែកបេ​-៥២ ក្នុងព្រៃដុសនៃបរិវេណមន្ទីរសន្តិសុខត្រពាំងសង្កែ ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ តំបន់២១។ អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម និងបានឃើញហេតុការណ៍នៃការសម្លាប់កងទ័ពភូមិភាគបូព៌ាបានរៀបរាប់បទពិសោធន៍ជីវិតរបស់ខ្លួនដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ កូវ យ៉ែម[1] អាយុ ៦៩​ឆ្នាំ​ (ឆ្នាំ២០២១) មានស្រុកកំណើតនៅភូមិលោ ឃុំកំពាន់ ស្រុកមេមត់ ខេត្តកំពង់ចាម។ សព្វថ្ងៃខ្ញុំរស់នៅភូមិកំពាន់ ឃុំកំពាន់ ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធឈ្មោះ...

ហែម ហ៊ន ជនជាតិដើមភាគតិចព័រ និងជានីរសារ តាយ៉ន    ប្រធានតំបន់៦ ភូមិភាគពាយ័ព្យនៃរបបខ្មែរក្រហម។​ ហែម ហ៊ន ចូលធ្វើនីរសារប្រធានតំបន់៦ តាមរយៈបងជីដូនមួយឈ្មោះ តាហង្ស គណៈឃុំពាមព្រូស នៅឆ្នាំ១៩៧៣។ នៅចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៣ និងឆ្នាំ១៩៧៥ មន្ទីរតំបន់៦ ស្ថិតនៅក្នុងព្រៃក្នុងភូមិព្រែកខាងត្បូង ឃុំលាច ស្រុកលាច តំបន់៦ ភូមិភាគពាយ័ព្យ។ ហែម ហ៊ន បានចែករំលែកការងារជានីរសារនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖...

នៅវេលាព្រឹកថ្ងៃមួយនាចុងឆ្នាំ១៩៧៤ ជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង៣នាក់ និងហ្វីលីពីនចំនួន៤នាក់  ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមក្នុងកងពលទី១ប្រចាំភូមិភាគបូព៌ាចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីកងទ័ពខ្មែរ ក្រហមទាំងនោះបានបាញ់ពន្លិចកប៉ាលដឹកទំនិញ និងសម្ភារយោធាមួយគ្រឿងដែលបានធ្វើដំណើរតាមទន្លេមេគង្គត្រង់ចំណុចភូមិសាស្ត្រកោះពាមរាំងក្នុងឃុំកោះចេក ស្រុកពាមជរ ខេត្តព្រៃវែង។ ជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង និងហ្វីលីពីនទាំង៧នាក់ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមនាំទៅបាញ់សម្លាប់ និងទម្លាក់ក្នុងរណ្តៅគ្រាប់បេ-៥២មួយកន្លែងក្នុងបរិវេណសាលាស្រុកពាមជរនារសៀលក្នុងថ្ងៃដដែល។ ស៊ីម សាយ[1] ​ ដែលជាអតីតកងទ័ពខ្មែរក្រហមក្នុងកងពលទី១ ប្រចាំភូមិភាគបូព៌ា​បានឃើញការចាប់ខ្លួន និងសម្លាប់ជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូង និងហ្វីលីពីនទាំង៧នាក់បានរៀបរាប់ដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ ស៊ីម សាយ អាយុ៨២ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិក្តីស្គា ឃុំជៃកំពត...

ប្ដីខ្ញុំឈ្មោះ ឯក អាន ប្រធានសហករណ៍ភូមិរំចេក ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ តំបន់២១ ភូមិភាគបូព៌ា បានរួចផុតពីការសម្លាប់របស់ខ្មែរក្រហមដោយសារបានធ្វើអំពើល្អជាមួយអ្នកភូមិរំចេក។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨ កម្មាភិបាល និងកងទ័ពមជ្ឈិមនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យបានចូលមកឃុំរំចេក ដើម្បីស្វែងរកចាប់ប្រធានឃុំ ប្រធានភូមិ ប្រធានកងធំ ប្រធានកងតូច និងប្រធានក្រុមយកទៅសម្លាប់។ ប្ដីខ្ញុំបានផុតពីការចាប់ខ្លួនដោយសារអ្នកភូមិរំចេកជួយលាក់អត្តសញ្ញាណដែលជាប្រធានសហករណ៍។ ប្តីខ្ញុំជាមនុស្សចិត្តល្អ ពេលអ្នកភូមិសុំសម្ភារអ្វីៗគាត់តែងតែឲ្យអ្នកភូមិដោយមិនប្រកាន់និន្នាការ។ អ្នកភូមិស្រឡាញ់អាប់រានប្តីខ្ញុំគ្រប់ៗគ្នា។ សេង សឿ បានរៀបរាប់រឿងរ៉ាវនៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ...

បន្ទាប់ពីកងទ័ពខ្មែរក្រហមវាយដណ្តើមកាន់កាប់ទីប្រជុំជនអ្នកលឿងនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ប្រពន្ធកូន និងសាច់ញាតិទាហាន លន់ នល់ ចំនួន៣៦គ្រួសារត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមជម្លៀសដោយបង្ខំទៅរស់នៅឃុំកោះសំពៅ ស្រុកពាមជរ ខេត្តព្រៃវែង។ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៨ ក្រុមគ្រួសារទាហាន លន់ នល់ ទាំងអស់ត្រូវបានខ្មែរក្រហមនាំយកយកទៅវាយសម្លាប់ទម្លាក់ក្នុងស្រះចំនួនពីរនៅចំណុចទួលសុភីក្នុងភូមិអំពៅព្រៃ ឃុំកោះសំពៅ ស្រុកពាមជរ ខេត្តព្រៃវែង។ អ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមរស់នៅឃុំកោះសំពៅចំនួនពីរូបបានរៀបរាប់រឿងរ៉ាវខ្មែរក្រហមសម្លាប់ប្រពន្ធកូន និងសាច់ញាតិទាហាន លន់ នល់ ​ដូចខាងក្រោម៖ អ៊ឹម ឈន[1] អាយុ៧៨ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិសូរិយា...

នៅឆ្នាំ១៩៧៧ តាម៉ុក ហៅ តា១៥ លេខាភូមិភាគនិរតី បានជ្រើសរើសយុវនារីចំនួន៥០០នាក់ពីភូមិភាគនិរតី ដើម្បីទៅគ្រប់គ្រងប្រជាជននៅតាមសហករណ៍ភូមិ ឃុំ ស្រុកនានាក្នុងតំបន់៥ ភូមិភាគពាយ័ព្យ។ សុខ រុំ ជាយុវនារីម្នាក់ក្នុងចំណោមយុវនារីទាំង៥០០នាក់ ដែលត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាត់តាំងឲ្យជួយគ្រប់គ្រងនៅក្នុងសហករណ៍ក្នុងឃុំសំរោង ស្រុកសិរីសោភ័ណ តំបន់ទី៥ ភូមិភាគពាយ័ព្យ។ សុខ រុំ បានរៀបរាប់បទពិសោធន៍ការងារនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ សុខ រុំ ភេទ​ស្រី អាយុ​៦៥​ឆ្នាំ...

ភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ[1] ជាភូមិចំណាស់មួយក្នុងចំណោមភូមិទាំង១៣ នៃឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ ភូមិកំពៃស្ថិតនៅទិសខាងជើងឈៀងខាងលិចឃុំរំចេក និងទីរួមស្រុកមេមត់ ក្នុងចម្ងាយប្រមាណជាង៤០គីឡូម៉ែត្រ ដោយធ្វើដំណើរចេញពីទីរួមស្រុកមេមត់តាមផ្លូវក្រាលកៅស៊ូទល់មុខផ្សារមេមត់ឆ្ពោះទៅកាន់ឃុំមេមង និងបន្តតាមផ្លូវលេខ៣៧៣C ត្រង់ចំណុចគីឡូម៉ែត្រលេខ៣៧ ត្រូវបត់ស្តាំប្រមាណ២គីឡូម៉ែត្រ គឺជាទីតាំងភូមិកំពៃ ឬភូមិកុំភ័យ។ បើតាមមេភូមិកំពៃ​ ឬភូមិកុំភ័យ និងចាស់ៗក្នុងភូមិបានឲ្យដឹងថា កាលពីជំនាន់អាណានិគមនិយមបារាំង ភូមិកំពៃ មានឈ្មោះថា ភូមិកុំភ័យ ពីព្រោះនៅពេលទាហានបារាំងចូលដល់ក្នុងភូមិ ទាហានបារាំងបានវាយធ្វើបាប អ្នកភូមិ...

ឪពុកខ្ញុំឈ្មោះ ផេង បានចូលបម្រើខ្មែរក្រហមនៅក្នុងភូមិព្នៅ ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ តំបន់២១ ភូមិភាគបូព៌ា តាំងពីឆ្នាំ១៩៧០។ នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ឪពុកខ្ញុំត្រូវបានខ្មែរក្រហមជ្រើសតាំងឲ្យធ្វើប្រធានឃុំរំចេក។ នៅអំឡុងពេល ឪពុកខ្ញុំជាប្រធានឃុំរំចេកមានអ្នកភូមិស្រឡាញ់ចូលចិត្តគាត់ច្រើន ពីព្រោះគាត់ជាមនុស្សល្អ។ ថ្ងៃមួយឈ្មោះ សុវណ្ណ ភេទស្រី ជាអតីតជាងកាត់សម្លៀកបំពាក់រស់នៅស្រុកមេមត់ ត្រូវខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសឲ្យមករស់នៅភូមិព្នៅ។ សុវណ្ណ មិនចេះរស់នៅក្នុងភូមិព្នៅ និងមានបំណងចង់រត់ត្រឡប់ទៅស្រុកមេមត់វិញ។ ឪពុកខ្ញុំបានប្រាប់ថា កុំចង់រត់អី ប្រយ័ត្នកងឈ្លបចាប់ និងយកទៅសម្លាប់ចោល។...

បើយើងមើលត្រឡប់ទៅប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជាកាលពី៤៦ឆ្នាំមុន ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ គឺជាថ្ងៃដែលរបបប្រល័យពូជសាស្ត្រខ្មែរក្រហមបានដួលរលំ និងបានសង្គ្រោះអាយុជីវិតប្រជាជនប្រមាណ៥លាននាក់ឲ្យរួចផុតពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ និងមានឱកាសកសាងប្រទេសជាតិពីបាតដៃទទេ ឲ្យមានការរីកចម្រើនដូចសព្វថ្ងៃ។ តើមានមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលបណ្តាលឲ្យរបបខ្មែរដួលរលំនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩? យោងតាមសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ​(១៩៧៥ – ១៩៧៩) បោះពុម្ពដោយមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២០ ត្រង់ជំពូកទី១២[1] បាននិយាយថា​ មានមូលហេតុយ៉ាងតិចមានចំនួន៣ចំណុច ដែលបណ្តាលឲ្យរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហមដួលរលំ បន្ទាប់ពីបានដឹកនាំប្រទេសអស់រយៈពេលតែ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃដូចខាងក្រោម៖ ចំណុចទី១៖ ការដែលខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យប្រជាជនធ្វើការងារពលកម្មតាមទីវាល...

ប្រាក់ ថេត[1]  អាយុ៧៤ឆ្នាំ រស់នៅភូមិកំពៃ ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ និយាយថា៖ “នៅឆ្នាំ១៩៧៧ ខ្ញុំបានរៀបការជាមួយប្តីខ្ញុំឈ្មោះ មូល ឡាំ ដែលជាអតីតអ្នកយាមនៅមន្ទីរសន្តិសុខស្រុកមេមត់[2]។​” នៅឆ្នាំ១៩៧៨ ឡាំ ត្រូវបានកងទ័ពខ្មែរក្រហមមកពីភូមិភាគនិរតីចាប់ខ្លួនបញ្ជូនទៅរៀនសូត្រ និងបាត់ខ្លួនរហូតមកសព្វថ្ងៃ។ មន្ទីរសន្តិសុខស្រុកមេមត់ តំបន់២១ ភូមិភាគបូព៌ា ស្ថិតនៅចំណុចចំការកាហ្វេ ក្នុងភូមិលោ ឃុំកំពាន់ ស្រុកមេមត់ តំបន់២១...

អណ្តូង៤០[1]  គឺជាឈ្មោះអណ្តូងមួយកន្លែងស្ថិតនៅក្នុង ភូមិរំចេក ឃុំរំចេក ស្រុកមេមត់​ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។ អណ្តូង៤០ ជាទីតាំងមួយដែលខ្មែរក្រហមវាយសម្លាប់អតីតទាហាន លន់ នល់ ប្រមាណ៤០នាក់ទម្លាក់ចូលក្នុងអណ្តូង។ ដោរ សុឃិន[2] ភេទប្រុស អាយុ ៨៣ឆ្នាំ បានរៀបរាប់ពីបទពិសោធន៍ជីវិតនៅក្នុងរបបខ្មែក្រហមដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ ដោរ សុឃិន ភេទប្រុស អាយុ៨៣ឆ្នាំ (កើតនៅថ្ងៃ១៤កើត ខែមាឃ ឆ្នាំមមី...

នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម (១៩៧៥ – ១៩៧៩) មានប្រជាជនប្រមាណ២លាននាក់បានស្លាប់ដោយសារការសម្លាប់ ការធ្វើការងារពលកម្មធ្ងន់ធ្ងរ ការអត់អាហារ និងឈឺគ្មានថ្នាំព្យាបាល។[1] យុង ខេង បានរៀបរាប់ថា ឪពុក និងបងប្រុសម្នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដោយសារជំងឺ និងត្រូវខ្មែរក្រហមយកទៅសម្លាប់។ រឿងរ៉ាវ ក្រុមគ្រួសារ យុង ខេង[2] នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមមានដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះ យុង ខេង អាយុ ៦២ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅ...

កងចល័តតំបន់៣១ ភូមិភាគបស្ចិមនៃរបបខ្មែរក្រហម (១៩៧៥ – ១៩៧៩) មានយុវជន យុវនារី ប្រមាណ១០០០នាក់ ប៉ុន្តែនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃរបបនេះកងចល័តតំបន់៣១ នៅសល់យុវជន យុវនារីប្រមាណ៣០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ យុវជន យុវនារីជាច្រើនបានស្លាប់ដោយសារការងារពលកម្មធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង និងមិនមានអាហារហូបចុកគ្រប់គ្រាន់។ ជា សាយ័ន្ត អតីតយុវជនកងចល័តតំបន់៣១​ភូមិភាគបស្ចិមនៃរបបខ្មែរក្រហមបានរៀបរាប់បទពិសោធន៍ជីវិតលំបាកវេទនានៅក្នុងកងចល័ត៣១ដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំឈ្មោះជា សាយ័ន្ត[1] ភេទប្រុស អាយុ៦៥ឆ្នាំ សព្វថ្ងែរស់នៅឃុំថ្មដា ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍​សាត់។ ខ្ញុំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិល្បើក...

សំ ឡុង អាយុ ៦៣​ឆ្នាំ ជនជាតិខ្មែ រភេទប្រុស​ រស់នៅភូមិតាម៉ៅកើត ឃុំជាំតាម៉ៅ ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានរៀបរាប់រឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖ «ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៧ឪពុកខ្ញុំ និងអ្នកភូមិបុសតាអ៊ឹមប្រមាណ៣០នាក់ត្រូវបានខ្មែរក្រហមចោទថាបានចូលជាមួយយួននៅពេលដែលខ្មែរក្រហមចាត់តាំងឲ្យបររទេះទៅអារឈើនៅក្នុងស្រុកឆ្លូង។ ពេលត្រឡប់មកដល់ភូមិបុសតាអ៊ឹមវិញឪពុកខ្ញុំ និងអ្នកភូមិត្រូវបានខ្មែរក្រហមចាប់យកទៅសម្លាប់នៅកន្លែងផ្សេងៗគ្នា។ ឪពុកខ្ញុំ និងពូម្នាក់ឈ្មោះ កយ ត្រូវខ្មែរក្រហមចាប់នៅភូមិថ្មទទឹង ឃុំជាំតាម៉ៅ ច្រកក្នុងបាវយកទៅវាលខាងលិចភូមិ និងបាត់ខ្លួនរហូត។ ខ្ញុំមានប្រពន្ធឈ្មោះ ខៀវ សុវណ្ណ...

ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម​(១៩៧៥-១៩៧៩) ប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើនលើសលប់ត្រូវបានបង្ខំឲ្យធ្វើការងារពលកម្មហួសកម្លាំង និងមិនមានអាហារហូបគ្រប់គ្រាន់។ ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃ នៃការនៃដឹកនាំរបស់ខ្មែរក្រហមបានបណ្តាលឲ្យប្រជាជនជាង២លាននាក់បានស្លាប់ដោយការសម្លាប់ ធ្វើការងារពលកម្មហួសកម្លាំង ឈឺគ្មានថ្នាំព្យាបាល និងការអត់ឃ្លាន[1]។  ចំណែកមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម និងកម្មាលភិបាលភាគច្រីនដែលបម្រើការងារនៅក្នុងរបបនោះមិនមានការអត់ឃ្លានដូចប្រជាជនឡើយ។ ទេព ហ៊ឺ[2] អតីតកម្មាបាលខ្មែរក្រហមម្នាក់បានរៀបរាប់ពីបទពិសោធន៍ក្នុងការរស់នៅ និងការធ្វើការងារក្នុងរបបខ្មែរក្រហមដូចខាងក្រោម៖ នាងខ្ញុំឈ្មោះ ទេព ហ៊ឺ អាយុ ៧១ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ ដែលបច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិឯកភាព ឃុំថ្មដា...

នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម (១៩៧៥-១៩៧៩) មិនមានសាលារៀនផ្លូវការសម្រាប់កុមារឡើយ។ កុមារត្រូវបានបញ្ជូនឲ្យរៀនសូត្រនៅក្រោមដើមឈើ ឬក្រោមផ្ទះប្រជាជនក្នុងរយៈពេលប្រមាណជា២ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។ ចំណែកគ្រូបង្រៀនកុមារ គឺជាកសិករដែលអាចចេះអាន និងសរសេរបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ កុមារភាគច្រើនត្រូវបានខ្មែរក្រហមបង្ខំឲ្យរស់នៅក្នុងកងកុមារ បែកពីឪពុកម្តាយ និងធ្វើការងារពលកម្មផ្សេងៗដូចជាកាប់ដើមទន្ទ្រានខែត្រមកចិញ្ច្រាំលាយជាមួយលាមកសម្រាប់ធ្វើជីដាក់ស្រែ កើបអាចម៍គោ ជួយធ្វើការងារពលកម្មផ្សេងៗតាមវាលស្រែ និងជញ្ជូនអាវុធទៅសមរភូមិជាដើម[1]។ លោកគ្រូ ខួច ធី[2] អាយុ៥៩ឆ្នាំ​ បង្រៀននៅអនុវិទ្យល័យ ហ៊ុន សែន ថ្មដា ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់បានរៀបរាប់អំពីកុមារភាពរបស់ខ្លួននៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ​(១៩៧៥-១៩៧៩)ដូចខាងក្រោម៖ ខ្ញុំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិពុទ្ធិសាំ...

នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម(១៩៧៥-១៩៧៩) មានកងទ័ពខ្មែររាប់រយនាក់ត្រូវបានជ្រើសរើសទៅបណ្តុះបណ្តាលផ្នែកបើកយន្តហោះចម្បាំង, បើកនាវាចម្បាំង, ជាងជួសជុលយន្តហោះចម្បាំង និងនាវាចម្បាំង ដើម្បីត្រៀមធ្វើសង្គ្រាមទ្រង់ទ្រាយធំជាមួយប្រទសវៀតណាម។ ស្វាយ អឿន គឺជាអតីតកងទ័ពខ្មែរក្រហមម្នាក់ក្នុងចំណោមកងទ័ពខ្មែរក្រហមរាប់រយនាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យចូលរៀនផ្នែកជួសជុលយន្តហោះចម្បាំងនៅប្រទេសចិន បានរៀបរាប់ដំណើរជីវិតរបស់ខ្លួនដូចខាងក្រោមថា៖ ១. ជីវិតពីកុមារភាព៖ ខ្ញុំឈ្មោះ ស្វាយ អឿន អាយុ៧១ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ ខ្ញុំរៀនបានថ្នាក់ទី៥«ចាស់» នៅអនុវិទ្យាល័យសម្ដេចឪ ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកគងពិសី ដែលបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងស្រុកបរសេដ្ឋ។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០ មានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចព្រះ...